Dzień 7 września 2013 r. ogłoszony został przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego Narodowym Dniem Czytania utworów Aleksandra Fredry. Do akcji włączyła się Krośnieńska Biblioteka Publiczna i przed budynkiem biblioteki w sobotnie przedpołudnie, zorganizowała happening czytelniczy - Fredrę czytali dorośli i dzieci. Można było posłuchać fragmentów komedii i bajek tego znakomitego komediopisarza, w szczególny sposób związanego z Podkarpaciem. W tym roku mija 220. rocznica urodzin Aleksandra Fredry, dlatego to jego twórczości poświęcona była tegoroczna akcja.

Gości powitała Dyr. KBP Teresa Leśniak

„Narodowe Czytanie” to zainicjowana w 2012 roku przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego ogólnopolska akcja publicznego czytania największych polskich dzieł literackich. Czytanie zostało nazwane „narodowym”, aby podkreślić jego powszechny i egalitarny charakter. Podstawowym celem przedsięwzięcia jest popularyzacja czytelnictwa, zwrócenie uwagi na potrzebę dbałości o polszczyznę oraz wzmocnienie poczucia wspólnej tożsamości - można było przeczytać na stronie Kancelarii Prezydenta. Wśród blisko700 miejscowości, które oficjalnie w tym dniu włączyły się do tej akcji, znalazło się także Krosno.

Uczestnicy konkursu

Spotkanie - z balkonu Krośnieńskiej Biblioteki - wierszem Fredry „Paweł i Gaweł”, rozpoczęła Wicedyrektor KBP - Bogusława Bęben. Publiczność powitała również Dyrektor KBP - Teresa Leśniak i Wiceprezydent Krosna Bronisław Baran. W ciągu blisko dwóch godzin, dzieciom i dorosłym przypomniano najbardziej znane utwory pisarza.

Wiceprezydent Bronisław Baran czyta 'Sowę'

Wiersz „Sowa” przeczytał Wiceprezydent Bronisław Baran. On też wcielił się w rolę Wacława z „Zemsty” w dialogu z Podstoliną, którą zagrała Ewa Bukowiecka - Rzecznik Prasowy Starostwa Powiatowego w Krośnie. Natomiast w roli Papkina wystąpił Edward Marszałek - Rzecznik Prasowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie. Wśród publiczności pojawił się także aktor Jacek Buczyński, który włączył się do akcji i perfekcyjnie przeczytał utwór „Małpa w kąpieli”.

Aktor Jacek Buczyński czyta 'Małpę w kąpieli'

Uśmiechy na twarzy zgromadzonych osób wywoływała czytana komedia - „Świeczka zgasła”, pokazująca obcą sobie parę którą los zatrzymał w podróży, pod jednym dachem. Komizm słowny i sytuacyjny, charakterystyczny dla twórczości Fredry, w tym utworze doskonale zaprezentowali czytający: Anna Dubiel - Przewodnicząca Komisji Kultury, Sportu i Turystyki Rady Miasta Krosna w roli Pani i Zygmunt Rysz - Naczelnik Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki UM Krosna w roli Pana. Natomiast fragment innej znanej komedii pisarza - „Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca” - zaprezentowały bibliotekarki: Katarzyna Fal i Katarzyna Rij wcielając się w role Anieli i Klary.

6 W roli Pani Anna Dubiel, w roli Pana Zygmunt Rysz

W znaczącą część akcji aktywnie włączyły się dzieci. Uczniowie klas IV Szkoły Podstawowej nr 3 i 14 w Krośnie wzięli udział w konkursie o „Tytuł Mistrza Pięknego Czytania Fredry”. „Osiołkowi w żłoby dano”, „Małpa w kąpieli”, „Dwa koguty”, „Wieczerza z gwoździa” - to tylko wybrane utwory, które zaprezentowały dzieci. Wyróżnienia w konkursie jury przyznało pięciu osobom: Wiktorii Bogacz, Wiktorowi Ostrowskiemu (Szkoła Podstawowa nr 14), Indze Krochmal, Katarzynie Zajdel i Gabrieli Złotek (Szkoła Podstawowa nr 3).Natomiast I miejsce otrzymał Adam Socha (Szkoła Podstawowa nr 3), II - Ignacy Błażejowski (Szkoła Podstawowa nr 3), a III - Kamila Surowiec (Szkoła Podstawowa nr 14). Nagrody wręczały Dyrektor KBP - Teresa Leśniak i Przewodnicząca Komisji Kultury RM Anna Dubiel. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali także pamiątkowe dyplomy z okolicznościową pieczęcią przygotowaną przez Kancelarię Prezydenta RP. Ponadto dzieci spróbowały zinterpretować Fredrę plastycznie, ilustrując wiersze pisarza. Wykonane błyskawicznie prace pojawiły się na „fredrowskim murze”.

Plastyczne interpretacje Fredry

Dużym zainteresowaniem cieszył się również towarzyszący akcji kiermasz książki za 1 zł.

Tegoroczna akcja pokazała, że teksty Fredry można czytać w grupie lub w pojedynkę, z podziałem na role lub bez, w domu, w ogrodzie, ale również w parku lub na ulicy.

9 Laureat I miejsca Adam Socha

„Wolnoć Tomku w swoim domku”, „Szanuj zdrowie należycie, bo jak umrzesz, stracisz życie”, „Jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby”, „Co się odwlecze to nie uciecze” - to tylko przykłady zwrotów, które znamy i używamy w języku potocznym, często nie zdając sobie sprawy, że „mówimy Fredrą”. Narodowe czytanie niewątpliwie było dobrą okazją do przypomnienia dorobku tego znakomitego komediopisarza, ale także autora wierszy, poematów, aforyzmów i znakomitego pamiętnika „Trzy po trzy”. Pisarza szczególnie związanego z naszym regionem

8 Laureat II miejsca Ignacy Bałażejowski

Urodził się 20 czerwca 1793 r. w Surochowie koło Jarosławia w rodzinie szlacheckiej. Ojciec Aleksandra, Jacek Fredro był właścicielem położonych w Bieszczadach dóbr ciśniańsko-hoczewskich. Często Aleksander Fredro wraz ze swoim ojcem i bratem Sewerynem objeżdżał dobra rodzinne, zatrzymując się m.in. w Lesku i Baligrodzie. W korczyńskim kościele 8 listopada 1828 r. wziął ślub z Zofią z Jabłonowskich Skarbkową i poprzez to małżeństwo został właścicielem dóbr korczyńskich z połową zamku „Kamieniec”. Burzliwe dzieje tego zamku - historia dwóch skłóconych rodów Firlejów i Skotnickich - znalezione w rodzinnym archiwum żony stały się kanwą jego najsłynniejszej komedii pt. „Zemsta”.

10 Laureatka III miejsca Kamila Surowiec

Fredro pozostaje symbolem polskiego komediopisarstwa oraz szlacheckich tradycji. Jego komedie, których wymowa jest stale aktualna, wciąż bawią i śmieszą kolejne pokolenia Polaków, co pokazała tegoroczna akcja.