W Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej 10 marca odbyło się spotkanie z wybitnym poetą, prozaikiem, tłumaczem i dziennikarzem - Jarosławem Mikołajewskim. Dorobek literacki Mikołajewskiego jest na tyle obszerny, że zaprezentowanie go podczas jednego spotkania autorskiego jest niemożliwe.  Na swoim koncie ma kilkanaście zbiorów wierszy, pierwszy wydany w 1991 roku pt. „A świadkiem śnieg”, ostatni w 2014 roku pt. „Wyręka”.

.

Bycie poetą to coś w rodzaju „nieuspokojenia”, „mówienia mową sierocą” czyli inaczej niż pozostali ludzie (...) jest się trochę nietypowym (...) z tym się człowiek rodzi - mówił do licznie zgromadzonej na spotkaniu młodzieży, głównie z I i II Liceum w Krośnie. Przeczytał również trzy niepublikowane jeszcze wiersze m. in. „Wiek oczekiwany” i „Żebrak”. J. Mikołajewski, popularyzując twórczość innych poetów, w weekendowym wydaniu Gazety Wyborczej prowadzi rubrykę „Wiersz jest cudem”. Tu niedawno ukazał się niepublikowany wiersz pt. „Jesień” nieżyjącego już absolwenta krośnieńskiego liceum Cezarego Geronia (1960-1998), z którym poznali się, kiedy ten był nauczycielem polskiego w warszawskim liceum.

Ale Mikołajewski to również tłumacz poezji, głównie włoskich autorów jak Dante, Petrarka, Leopardi, Pasolini. Jak wspominał, ta przygoda z włoską poezją zaczęła się u niego w wieku 14 lat, kiedy trafił do liceum z językiem włoskim. Wtedy odkryła Cesarego Pavese (tomik w tłumaczeniu J. Mikołajewskiego pt. „Przyjdzie śmierć i będzie miała twoje oczy” ukazał się w 2013 roku) Jak mówił, to właśnie tłumaczenia stały się dla niego ważnym narzędziem przetrwania w słowie. Wspominał, że kiedy wybuchł stan wojenny, na znak sprzeciwu wobec sytemu poeci ostanowili nie pisać własnych wierszy, ale tłumaczenia były uprawnione. Wiersz to rozmowa z drugim człowiekiem i tę poezję „ćwiczyliśmy” tłumacząc - mówił. J. Mikołajewski to także autor i tłumacz książek dla dzieci. Podczas spotkania wspomniał o dwóch: „Kreska i kropek” oraz „Kiedy kiedyś, czyli Kasia, Panjan i Pangór”. To te z książek, które - jak mówił - powstają z konieczności, to książki o doświadczaniu śmierci i doświadczaniu miłości, ale adresowane do dzieci. Mikołajewski znalazł metodę na „oswajanie” dzieci z tematami ostatecznymi. Niezwykła serią książek dla dzieci jego autorstwa jest również cykl „Aniołki kota Cagliostro” (do tej pory ukazały się cztery części), w których sześć dziewczynek pochodzących z różnych krajów rozwiązuje zagadki kryminalne przemierzając Rzym, Wenecję, Sienę i Warszawę.

Tematy związane z Włochami, a szczególnie Rzymem, są cały czas obecne w twórczości Mikołajewskiego. W latach 2006-2012 był dyrektorem Instytutu Polskiego w Rzymie, a efektem jego pobytu w Wiecznym Mieście są m. in. dwie książki: „Dolce Vita” - zbiór opowiadań oraz „Rzymska komedia” - zbiór esejów będący prywatnym przewodnikiem poety wzorowanym na „Boskiej komedii” Dantego.

Znaczna część spotkania w Krośnieńskiej Bibliotece poświęcona była jednak ostatniej książce reporterskiej Jarosława Mikołajewskiego pt. „Wielki przypływ” i problemowi fali uchodźców na włoskiej wyspie Lampedusie. Fragmenty książki przeczytali uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego w Krośnie - Daria Boczar i Mieszko Mączyński.

Mikołajewski pojechał na Lampedusę po raz pierwszy w 2013 roku. Kilka dni po jego powrocie dowiedział się o tragedii w pobliżu jednej z najpiękniejszych plaż tej wyspy. Zginęło wówczas 368 osób. Od osób tam mieszkających zaczął otrzymywać maile opisujące tę tragedię. Na wyspę wracał jeszcze dwukrotnie. Chciałem opowiedzieć o mieszkańcach Lampedusy. Jak to jest przyjmować od 24 lat uchodźców i prawie codziennie mieć nowe trupy, jak to jest żyć z nieszczęściem na co dzień - mówił.
 

Ta książka okazała się pochwałą doświadczenia (...) kiedy mówimy o uchodźcach, to tak naprawdę niewiele o nich wiemy (...) naszemu społeczeństwu brakuje empatycznej wyobraźni - dodał. Chciałem opisać ludzi na wyspie takimi jakimi są.. W efekcie czytelnik otrzymuje świadectwo kilku mieszkańców wyspy - ludzi, którzy - jak mówił - wykazują na co dzień nieprawdopodobny humanizm. Bo Lampedusa w przekazie J. Mikołajewskiego to „wyspa, dla której ważne jest życie”, zarówno każdego człowieka, jak i np. żółwi, dla których powstał specjalny szpital prowadzony przez Danielę Freggi. Każde życie jest ważne dla Pietro Bartolo - lekarza, który w dzień i w nocy od ponad dwudziestu lat niesie pomoc przypływającym uchodźcom. „Jestem lekarzem, który widział najwięcej trupów na świecie” - mówi Bartolo w książce, ale „do tego nie można się przyzwyczaić” - dodaje. „Wielki przypływ” to książka, która pobudza do refleksji, zmusza do zadawania sobie pytań, wzbudza poczucie winy. Jest książką o uchodźcach, choć ani jeden nie pojawia się w niej. Ale to także reportaż, w którym Mikołajewski poeta jest ciągle obecny.
 

„To jest książka, która oprócz warstwy tekstowej, widocznej od razu, ma jeszcze treść schowaną między wierszami - świadomie nieopowiedzianą, niezadrukowaną, oczekującą na odkrycie przez czytelnika. Więcej takich rzeczy w reportażu!” czytamy na portalu Culture.pl.

Spotkanie odbyło się w ramach projektu Reporterskie poszukiwania przy wsparciu finansowym Miasta Krosna.