Zapraszamy serdecznie na otwarcie wystawy „Światło Betlejemskie - Szopki świata” w Muzeum Podkarpackim w Krośnie 7 grudnia (środa) godz. 17.00. Wystawa „Światło Betlejemskie - Szopki świata” przedstawia kolekcję niepowtarzalnych wyrobów sakralnej sztuki ludowej. Ten wyjątkowy zbiór pochodzi z Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi i nigdy wcześniej w całości nie był prezentowany w Polsce. Na wystawie będzie można zobaczyć ponad sto wyjątkowych obiektów. Zostały one pozyskane do zbiorów muzealnych przez jezuickich misjonarzy oraz staraniem Rektora o. Jana Gruszki SJ i kustosza Muzeum Andrzeja Sułkowskiego.

Najstarsze szopki mają ponad 100 lat i pochodzą z terenów Europy. Prawdziwą perłą w kolekcji są figurki z szopki niemieckiej, która powstała najprawdopodobniej XIX/XX w. i została wykonana według grafiki Albrechta Dürera. Najokazalsze obiekty pochodzą z włoskiego Neapolu i Gubbio. W obu, betlejemską stajenkę wkomponowano w pejzaż miejski, z piętrzącymi się ponad nim wzgórzami i bielejącymi na ich grzbietach zarysami średniowiecznych budowli. Uwagę zwraca architektura starych włoskich domów, z toczącym się w ich wnętrzach codziennym życiem, krętymi uliczkami, przez które przemykają mieszkańcy: przekupka, kucharz ze smakowitą pizzą, uliczni sprzedawcy… Barwne szopki z Austrii, Hiszpanii czy Polski są przeciwieństwem szopek pochodzących z Afryki. Te, w odróżnieniu od europejskich wzruszają prostotą i skromnością. Starannie rzeźbione w białym drewnie akacji lub ciemnym mahoniu, są z zasady monochromatyczne i tym samym, na swój sposób szlachetne. Jest jednak wyjątek. Stanowi go barwna szopka z Madagaskaru, umiejscowiona we wnętrzu butelki. Powstała ona najprawdopodobniej jako wyrób pamiątkarski i swoją formą nawiązuje do szopek latynoamerykańskich, które urzekają szerokim wachlarzem barw, a ich kompozycje wyróżniają się ekspresją i dynamiką. Nawiązują ściśle do kultur ludowych terenu Peru, Boliwii czy Meksyku. Na wystawie zobaczymy również szopki bożonarodzeniowe Indian Ameryki Północnej, mieszkańców Australii, Haiti czy Nowej Gwinei.
 

Eksponaty te są kontynuacją tradycji zapoczątkowanej w IV w. w Betlejem. Wówczas to chrześcijanie umieścili w grocie pierwszy raz żłóbek upamiętniający narodziny Jezusa. W późniejszych latach zbudowano już stajenkę i dodano najpierw figury Świętej Rodziny, a później pasterzy i zwierząt. W Europie do rozpropagowania tradycji konstruowania szopek przyczynił się głównie św. Franciszek budując szopkę, w której umieścił żywe zwierzęta, a zakonnicy po raz pierwszy odtworzyli sceny z narodzin Jezusa. Kontynuację tego zwyczaju przyjęły później zakony dominikanów i franciszkanów. W Polsce pierwsza szopka powstała w XIII w. w kościele św. Andrzeja w Krakowie. Część figur z tej kompozycji zachowało się do dnia dzisiejszego.
 

Na wystawie pragniemy również za pomocą opisów i tekstów archiwalnych przybliżyć zwiedzającym niepowtarzalną atmosferę Świąt Bożego Narodzenia oraz tradycje, które wzbudzają w nas jednocześnie radość i refleksję towarzyszącą wspomnieniu narodzin Zbawiciela.
 

Wystawa „Światło Betlejemskie - Szopki świata”, zorganizowana ze zbiorów Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku oraz Muzeum Podkarpackiego w Krośnie, prezentowana będzie od 7 grudnia do 31 stycznia 2017 r.

 

Kurator wystawy: Krzysztof Gierlach