„#Upał” – to najnowsza powieść Michała Olszewskiego – o której mogli porozmawiać krośnianie na spotkaniu autorskim 10 kwietnia br. w Klubokawiarni Ferment. Spotkanie prowadził Adrian Krzanowski – redaktor naczelny portalu Krosno24.pl.

„#Upał” to powieść o „każdym z nas, kto posiada telefon i zaczyna scrollować o 6:30 po przebudzeniu”, mówił o swojej książce autor. Inspiracją do jej napisania było kilkanaście lat pracy w mediach i obserwacja, jak w tym czasie zmieniały się przyzwyczajenia czytelników i dziennikarzy. Jak długie teksty stopniowo zostały wyparte przez dezaktualizujące się po kilku sekundach newsy, a co za tym idzie – informacje zaczęły do społeczeństwa docierać nie poprzez prasę czy telewizję, ale Internet a zwłaszcza media społecznościowe. Tym samym każdy publikujący cokolwiek na swoim profilu w serwisach takich, jak Facebook czy Twitter, został kreatorem rzeczywistości i może wpływać na losy nie tylko swojego najbliższego otoczenia ale kraju a nawet świata (przykładem - tweety poświęcone Hilary Clinton, które mogły mieć wpływ na wynik wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych).

W takiej rzeczywistości główny bohater „#Upału”- Fej wspina się po szczeblach kariery w redakcji dziennika internetowego. Jest oddany pracy 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu, usiłując przemycić do swojego wypełnionego grafiku chwile dla rodziny i przyjaciół. Ale przecież „nie jesteśmy przystosowani do multitaskingu”, przestrzegał na spotkaniu Olszewski, sugerując tym samym, że losy jego bohatera nie mogły potoczyć się dobrze. Autor zdradził również, że po raz pierwszy jego książka go przerosła i „poszła w swoją stronę”, a Fej zdawał się być zawsze o kilka kroków przed Olszewskim opisującym jego losy. „Różne historie z tej książki zaczynają żyć własnym życiem” powiedział pisarz, przytaczając na dowód informację o wpływie zlizywania resztek jogurtu z wieczek opakowań na zdrowie. Nie można zweryfikować, czy jest to prawda, ale fakt, że informacja taka krąży w sieci i pojawia się w książce sprawia, że wszyscy w nią wierzą. Wpisuje się więc ona w coraz pełniej definiujące nasze czasy zjawisko post-prawdy.

Jakkolwiek era informacyjna w jakiej przyszło nam żyć wydaje się przynosić więcej szkody niż pożytku, nie możemy od niej uciec, przekonywał Olszewski. I na próżno organizujemy eksperymenty polegające na odłączeniu się na tydzień od Internetu. Fej też leczył się w ośrodku uzależnień, ale po wyjściu z niego pierwszą rzeczą, jaką zrobił, było włączenie komputera.

„#Upał” to jednak nie tylko powieść o Feju - „człowieku chorobliwie niecierpliwym” i „generacji ludzi, którzy zwątpili w sens nudy”. To nie tylko celna diagnoza rzeczywistości. To również uniwersalna przypowieść o winie i karze.
Ponieważ książka Michała Olszewskiego porusza wiele wątków, również dyskusja, jaka się wokół niej wywiązała dotyczyła wielu kwestii. M.in. tego, jak odróżnić w sieci prawdę od fałszu? Jak reagować na nieprawdziwe newsy? Jak opisywać świat, by utrzymując wysoki poziom przyciągnąć jak najwięcej odbiorców na swoją witrynę internetową?

Kończąc spotkanie, Michał Olszewski stwierdził: „nie chciałbym świata, w którym wszystko będzie opowiedziane, wszystko będzie w sieci, wszystko będzie podpięte”. Ale to, czy Internet, niczym mapa w skali 1:1 z tekstu Borgesa, zastąpi nam rzeczywistość, zależy tylko od nas.
Spotkanie autorskie z Michałem Olszewskim odbyło się w ramach projektu „Biblioteka – miejsce czytania, miejsce działania” dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu „Partnerstwo dla książki”. Patronatem medialnym projekt objęli: Portal Krosno24.pl, Portal KrosnoCity.pl oraz Radio Trendy.

 

Małgorzata Jasiewicz

Michał Olszewski jest dziennikarzem, reporterem, prozaikiem. Jego debiutem prozatorskim był wydany w 2003 roku zbiór opowiadań „Do Amsterdamu”. W kolejnych latach ukazały się: „Chwalcie łąki umajone” (2005) „Low-tech” (2009) i „Zapiski na biletach” (2010). Za książkę „Najlepsze buty na świecie” (2014) otrzymał, jako pierwszy autor z Polski, nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki. Przez wiele lat kierował działem reportaży w „Tygodniku Powszechnym”, a obecnie jest redaktorem naczelnym krakowskiego wydania „Gazety Wyborczej”.