W Saloniku Artystycznym Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej odbyło się 23 lutego br. spotkanie z poetką i tłumaczką Sarah Luczaj, Angielką, która mieszka w podkrośnieńskiej miejscowości.

- Każdy wiersz jest osobną cząstką, i każda z nich zyskuje osobną formę, bo to temat i duch wiersza określają jego formalną stronę - powiedziała Sarah Luczaj podczas rozmowy z czytelnikami. Publiczność poznała już w trakcie spotkania kilka wierszy autorki, gdyż Biblioteka opublikowała arkusz poetycki z jej utworami, notą biograficzną i jej fotografią. Ponadto kilkanaście wierszy przeczytali uczniowie z I LO im. Kopernika w Krośnie. Interesująca, satysfakcjonująca także autorkę, interpretacja wierszy w wykonaniu licealistów: Patrycji Blanii, Sabiny Romańczak, Michała Janochy i Łukasza Zborowskiego, dała szerszy obraz tej szczególnej liryki.   

  - Tłumaczenie jej wierszy sprawia mi wiele radości, Sarah ma utwory, które przekłada się bez większych trudności, ale i bardziej hermetyczne, które domagają się dłuższej refleksji; ale mam to szczęście, że mogę na bieżąco dyskutować z autorką każdy szczegół, czasem naszą uwagę przykuwa jedna litera, np. spójnik – wyjaśniła tok pracy translatorskiej tłumaczka Ania Wojciechowska.

 - Z radością wspominam czas, gdy pracowaliśmy z Sarah i Cecylią Woloch nad wspólnym tomem „Ta linia na mapie”; zderzenie różnych poetyk, różnych także kultur, gdyż Cecylia jest Amerykanką, to ważne doświadczenie - wspominał pracę nad wspólnym dwujęzycznym zbiorem wierszy poeta i fotograf Wacław Turek.

Publiczność była zainteresowana także jej pierwszym spotkaniem z Polską, jej zdaniem na temat naszej liryki. – Może największe wrażenie wywarł na mnie Leśmian - wyznała Sarah Luczaj. Interesująca to i ważna wypowiedź dla nas, Polaków, bowiem poezja Leśmiana jest pełna językowych pułapek, jest głęboko intelektualną mimo pozornej rustykalności. Czyli istotny, raz jeszcze wyartykułowany wniosek - wspaniałość poezji Leśmiana opiera się na jej uniwersalności, ważkości lirycznych przesłań.

W tok dyskusji „włączony” został przez publiczność mąż Sarah Łukasz Łuczaj, autor książki „W dziką stronę”, w której mówi pięknie o „dzikości” żony, czyli - najogólniej ujmując - jej naturalności, co widzimy również w jej poezji.

Pojawił się w czasie rozmów także wątek psychologiczny. Wszak 23 lutego, w którym odbyło się to poetyckie spotkanie, to „Światowy dzień walki z depresją” a Srah Luczaj prywatnie zajmuje się m.in.. terapią. A pierwiastek psychologiczny w niektórych jej wierszach ma niejednokrotnie aspekt dominujący. Także w Arkuszu poetyckim wiodącym motywem okazał się poniższy jej wiersz:

                            „Barking Back”

                    Powiedziałbym każdemu, kto ma depresję: nie wierz w myśli w twojej głowie.

                                                  Nie  spaceruj z czarnym psem. Spaceruj, gdzie są ludzie.
                                                                                                                              G. P. Taylor

„Nie rób tego, mówią. Nie spaceruj
z czarnym psem.
Nie patrz mu w oczy.

Patrzyłam wystarczająco długo.
Patrzyłam aż zwinął się i zasnął.

Nigdy więcej. Otwieram oczy
tak szeroko, że mogę spowodować
kilka wypadków. Dmucham
w gwizdek, i puszczam
smycz. Jem przestrzeń. O mój
Boże, oddycham. Wstaję
teraz z otwartymi dłońmi

i w butach”.
 

Spotkania z pisarzami mają jakby oczywisty cel, lecz w tym przypadku przybyła dodatkowa wartość – bezpośredni kontakt z inną kulturą, tradycją. Czytelnicy – nie tylko krośnianie, gdyż gościli w Saloniku miłośnicy literatury z okolic Dukli, Jasła, Rymanowa - wspominali podobnie „oryginalne” spotkanie w naszej bibliotece z urodzoną w Chorwacji poetką i tłumaczką Olgą Lalić-Krowicką.

Sarah Luczaj (1970) jest angielską poetką i tłumaczką, która mieszka od 1997 r. na Podkarpaciu z mężem i córkami. Jej pierwszy tomik „An Urgent Request” (Fortunate Daughter Press) ukazał się w 2009 r. Jej wiersze i tłumaczenia były publikowane w wielu pismach literackich w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, m.in.: The American Poetry Review, The New Statesman, Modern Poetry in Translation, Cider Press Review, Diner, Lyric Review, Natural Bridge i w Internecie, m.in.: http://www.othervoicespoetry.org,  http://thepedestalmagazine.net i www.thedrunkenboat.com. Publikowała także w Polsce (na polski tłumaczy swoje wiersze wraz Anią Wojciechowską), w almanachach wydawanych przez dom kultury (RCKP) w Krośnie i w pismach, m.in.: Wiadomości Kulturalne, Horyzonty, Migotania/Przejaśnienia, Znaj. Inne publikacje książkowe to: „This Line on the Map/Ta linia na mapie” - wraz z Cecilią Woloch i Wacławem Turkiem (Krośnieńska Oficyna Wydawnicza, 2003) oraz angielskie przekłady w tomiku haiku Roberta Naczasa „Trick of the Light/Gra przestrzeni” (Chemigraphia, Krosno 2003). Jej prace były nominowane do Dorset Prize 2005 (Tupelo Press), i na Pushcart Prize. Przetłumaczyła wiersze Haliny Poświatowskiej i przygotowała własny wybór jej poezji pt. „Transparent Skin”, przetłumaczyła także „Piosenki dla martwego koguta” ukraińskiego pisarza Jurija Andruchowycza. Sarah prowadzi okazjonalne warsztaty twórczego pisania i od czasu do czasu wbija swoje wiersze w ściany („Zero Meridian” - wystawa instalacji w Krakowie, 1992). Pracuje jako psychoterapeuta.

Jan Tulik