1016271148.jpg
25.04.2014

Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej

Z czytelnikami Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej 23 kwietnia 2014 r. spotkała się Angelika Kuźniak – dziennikarka prasowa i reportażystka, najbardziej znana jako autorka reporterskich książek Marlene (2009)i Papusza (2013).I to właśnie historii Papuszy poświęcona była znaczna część spotkania w Bibliotece, które rozpoczęło kilkuminutowe nagranie wypowiedzi cygańskiej poetki, ilustrowane archiwalnymi fotografiami. Spotkanie prowadziła dr Zofia Bartecka.

 
 
 
 

A. Kuźniak mieszkała 80 km od Gorzowa Wielkopolskiego, miasta, w którym Papusza żyła do 1984 r. Samej poetki nigdy nie poznała, ale kiedy przyjeżdżała do Gorzowa, często spacerowała po Parku Róż, gdzie wróżyły Cyganki, które także mówiły o Papuszy. Później w jej ręce trafiły „Pieśni Papuszy”. W tych wierszach jest kruchość i olbrzymia siła, dzięki nim Papusza stała mi się bliższa – mówiła reporterka na spotkaniu wspominając początki pracy nad książką.  

 
 
 
Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej - zdjęcie w treści
 
 
 

Niewiele wiedziała o Cyganach. Pomagał jej Andrzej Grzymała-Kazłowski - cyganolog. To dzięki niemu poznała Karola „Parno” Gierlińskiego, który przybliżył jej życie Cyganów i samej Papuszy. Rozmawiając z kolejnymi osobami, reporterka słuchała różnych, często sprzecznych historii.

 

Książka to - jak podkreślała sama autorka – opowieść o Papuszy przeze mnie wybrana. Zebrałam ok. 700 stron dokumentacji. Starałam się pracować na dokumentach. Jeśli czegoś nie znalazłam, to o tym nie pisałam. Żeby dowiedzieć się jak wyglądała kuchnia Papuszy rozmawiałam z 10 osobami – mówiła.

 
 
 
Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej - zdjęcie w treści  nr 1
 
 
 

W efekcie czytelnicy otrzymali niezwykłą biografię kobiety, odrzuconej przez najbliższych jej ludzi, która za swoją wrażliwość i „inność” zostaje wyklęta. „Gdybym nie czytała i nie pisała, byłabym szczęśliwa” – mówi Papusza.

 

Może Papusza nie rozumiała słowa „poetka”, ale czuła, że pisanie jest czymś wyjątkowym. Była jednak przede wszystkim Cyganką. Gdyby ktoś kazał jej wybrać: albo będziesz poetką, albo Cyganką, nie mam wątpliwości, że odrzuciłaby poezję w trzy sekundy – mówi Angelika Kuźniak.

 
 
 
Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej - zdjęcie w treści  nr 2
 
 
 

Reporterka nie ocenia, niczego nie komentuje, oddaje głos Papuszy – przywołuje fragmenty jej listów i wypowiedzi. Ludzie znajdują w książce różne historie – mówiła. Historia Papuszy to tak naprawdę historia przypadku. Bo gdyby nie to spotkanie z Jerzym Ficowskim, prawdopodobnie nie poznalibyśmy Papuszy poetki. Była kobietą, która chodziła wśród drzew i śpiewała swoje pieśni. Robiłaby to, nawet gdyby Ficowski jej nie poznał, ale wtedy pewnie dzisiaj nikt by o niej nie wiedział.

 

Pani książka to świadectwa kultury cygańskiej; książka ta łamie stereotypy – mówiły na spotkaniu czytelniczki. Wspomnieniami o Cyganach i stereotypach, które wciąż funkcjonują w społeczeństwie, podzielił się także Wacław Turek – krośnieński poeta i fotograf, który wielokrotnie miał okazję z nimi rozmawiać i fotografować ich, m.in. na Słowacji.  

 

A. Kuźniak współpracowała również z twórcami filmu „Papusza” w reż. Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze (premiera - listopad 2013), m.in. dostarczała materiały, a także zagrała w jednej ze scen współwięźniarkę. Jestem jedną z nielicznych biografistek, która siedziała ze swoją bohaterką w więzieniu – mówił żartobliwie. Ale film to przede wszystkim historia fabularna, stąd różnice w biografii Papuszy w filmie i książce.

 
 
 
Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej - zdjęcie w treści  nr 3
 
 
 

Reporterka – pochodząca ze Słubic - przypomniała także swój pierwszy pobyt w Krośnie w 2006 roku. Pisała wówczas reportaż o Sylwinie Rubinsteinie, Żydzie, którego siostra bliźniaczka zginęła z rąk hitlerowców. Sylwin postanowił związać się wtedy z konspiracyjnym ruchem antyniemieckim. W Krakowie poznał majora Wehrmachtu Kurta Wernera, z którym wspólnie w Krośnie i okolicach prowadził akcje dywersyjne przeciw gestapowcom. Do Krosna przyjechał na początku 1941 r., a wyjechał w 1943 r.

 
 
 
Historia Papuszy w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej - zdjęcie w treści  nr 4
 
 
 

Spotkanie z Angeliką Kuźniak, zorganizowane przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich i Krośnieńską Bibliotekę Publiczną, w ramach projektu „Krośnieńska Mozaika Literacka” przy wsparciu finansowym Gminy Krosno, było jednym z elementów obchodów Światowego Dnia Książki. Symbolem tego dnia jest czerwona róża, dlatego czytelnicy, którzy w tym dniu odwiedzili Wypożyczalnie Główną KBP, wraz z książkami, otrzymywali czerwoną różę.

 
 
Monika Machowicz

Zapisz sie do newslettera Aktualne informacje prosto na Twój adres e-mail

herb.png [21.51 KB]

Urząd Miasta Krosna

38-400 Krosno
ul. Lwowska 28a

tel. 13 47 430 01
um@um.krosno.pl

Kontakt z Inwestorami
Urząd Miasta Krosna

38-400 Krosno
ul. Lwowska 28a

tel. 13 47 43 301
ri@um.krosno.pl

Informacja Kulturalno-Turystyczna

38-400 Krosno
ul. Blich 1

tel/fax. 515 252 776
pikt@muzeumrzemiosla.pl

- otwiera się w nowej karcie